به گزارش رخداد پرس به نقل از روابط عمومی اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی، نخستین اجرای نیت موقوفه مشارکتی قرآن، عترت و نماز دانش‌آموزی خراسان رضوی با پرداخت مبلغ ۹۳۶ میلیون ریال به حساب ۳۸ دارالقرآن آموزش و پرورش استان خراسان رضوی از عواید موقوفه پیش گفته صورت پذیرفت. حداقل مبلغ واریزی در این اجرای نیت ۱۰ میلیون ریال و بالاترین مبلغ آن ۹۵ میلیون ریال می باشد. به همین مناسبت گفتگویی را با جناب حجت الاسلام و المسلمین ایزدی معاون محترم فرهنگی و اجتماعی اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی و یکی از اعضای هیئت امنای این موقوفه ترتیب دادیم تا شما خوانندگان محترم را بیش تر با این موقوفه، اهداف و نحوه شکل گیری آن آشنا سازیم.
هدف از ایجاد موقوفه مشارکتی قرآن، عترت و نماز دانش آموزی چه بود؟
از آن‌جا که یکی از محوری‌ترین برنامه‌های آموزش و پرورش در بخش تربیت دانش‌آموزان، فعالیت‌های این نهاد در سه حوزه قرآن، عترت و نماز است و وابستگی این برنامه‌ها به اعتبارات دولتی به علت ناپایداری این منابع مالی خسارات جبران‌ناپذیری را در این حوزه به دنبال دارد، از این‌رو پس از بررسی جوانب امر و جمع‌بندی همه ظرفیت‌های موجود در آموزش و پرورش، ایجاد یک موقوفه مشارکتی برای تأمین هزینه فعالیت‌های مرتبط با حوزه قرآن، عترت و نماز به عنوان تنها راه تأمین منابع پایدار برای فعالیت‌های پیش‌گفته در دستور کار متولیان امر قرار گرفت.
موقوفه مشارکتی چگونه موقوفه‌ای است؟
تصویری که عموم مردم از وقف دارند در واقع همان وقف انفرادی است که در آن، واقف به تنهایی اقدام به وقف یک یا چند مورد همچون خانه، مغازه، مدرسه، مسجد، باغ و … برای اجرا و یا تأمین هزینه‌های یک یا چند فعالیت فرهنگی، مذهبی، اجتماعی و … می نماید. امروزه به علت شرایط اقتصادی شاید فرصت ایجاد چنین وقف هایی برای اکثریت مردم پیش نیاید. برای این که این فرصت و توفیق برای کسانی که آرزوی پیوستن به جرگه واقفان را دارند و همچنین رفع معضلات و مشکلات موجود، مدل جدیدی در ایجاد موقوفات در حال ترویج می باشد که وقف مشارکتی یا جمعی نام گرفته است. در این مدل ایجاد موقوفه، جمعی از خیرین با تأمین بخشی از هزینه های ایجاد یک موقوفه در تحقق آن مشارکت می نمایند.
برگردیم به موضوع گفتگو؛ برای الگوگیری فعالان فرهنگی و قرآنی از این شیوه تأمین منابع پایدار مالی برای اجرای برنامه های فرهنگی و قرآنی، لطفاً مراحل ایجاد موقوفه مشارکتی قرآن، عترت و نماز را بیان فرمایید.
فرآیند ایجاد این موقوفه طی ۱۲ گام اجرایی شامل برگزاری جلسـات متعدد هماهنگی با حضور مدیران و کارشناسان ادارات کل آموزش و پرورش و اوقاف و امور خیریه استان به منظور بررسی راه‌کارهای تأمین منابع پایدار مالی برای انجام اهداف پیش‌گفته با عنایت به ناپایداری منابع مالی دولتی در این حوزه، تعیین شیوه ایجـاد موقوفات مشـارکتی به عنوان یگانه راهـکار موثر برای برون‌رفت از مشکلات مربوط به تأمین منابع مالی برای فعالیت‌های حوزه قرآن، عترت و نماز دانش‌آموزی، تهیه پیش‌نویس وقف‌نامه و بررسی محتوا و مفاد آن با حضور کارشناسان مربوطه، چاپ قبوض سهام موقوفه (هر سهم به ارزش یک هزار تومان)، برگزاری جلسات توجیهی مدیران، معاونان پرورشی و کارشناسان نواحی آموزش و پرورش استان، برگزاری جلسات توجیهی مدیران و مربیان پرورشی مدارس، مدیران دارالقرآن ها و واحدهای آموزشی، توزیع قبوض سهام موقوفه مشارکتی در میان دانش آموزان و فرهنگیان استان، جمع‌آوری قبوض و وجوه اهدایی واقفان خیراندیش برای ایجاد موقوفه مشارکتی قرآن، عترت و نماز دانش‌آموزی، افتتاح حساب مشترک بانکی ادارات کل اوقاف و امور خیریه و آموزش و پرورش استان (در قالب انجمن یاوران وقف) برای تجمیع مبالغ اهدایی، واریز تمامی وجوه اهدایی به حساب بانکی پیش‌گفته، برگزاری جلسات متعدد برای تعیین عین موقوفه قابل خریداری با وجوه اهدایی واقفان خیراندیش، خرید اعیان موقـوفه با بهره‌گیری از وجوه اهدایی دانـش‌آموزان و فرهنگـیان و نیز کمک‌های اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی و دیگر خیرین صورت پذیرفت.
لطفا گزارشی از تعداد سهام اهدایی دانش‌آموزان و فرهنگیان و ارزش ریالی آن ارائه فرمایید.
به‌منظور ایجاد موقوفه مشارکتی قرآن، عترت و نماز دانش‌آموزی تعداد ۴۴,۶۷۵ نفر از دانش آموزان و فرهنگیان با خرید یک یا چند سهم از سهـام موقوفه، نام خود را در زمره واقفان موقوفه مشارکتی قرآن، عترت و نماز دانش‌آموزی استان خراسان رضوی ثبت و تعداد ۲۰۴,۷۱۷ سهم از سهام موقوفه را خریداری کردند. مجموع مبالغ اهدایی دانـش‌آموزان و فرهنگـیان برای ایجاد موقوفه مشارکتی قـرآن، عتـرت و نمـاز دانش‌آموزی استان خراسان رضوی ۲ میلیارد و ۷۰۵ میلیون ریال می باشد.
آیا مجموع موقوفه مشارکتی قرآن، عترت و نماز دانش آموزی صرفاً از منابع مالی اهدایی دانش آموزان و فرهنگیان ایجاد گردید؟
خیر، تعداد موقوفات قرآن، عترت و نماز دانش آموزی در حال حاضر هفت مورد به ارزش تقریبی بیش از ۱۷۰ میلیارد ریال است که فقط هزینه ایجاد ۳۴ درصد یکی از ۷ مورد آن )کمتر از ۱۰ درصد از کل موقوفات مربوطه) با وجوه اهدایی دانش‌آموزان و فرهنگیان تأمین شده است.
مجموع موقوفات قرآن، عترت و نماز دانش آموزی توسط تعدادی از واقفان و نیز کمک های اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی و دیگر خیرین تأمین شده است؛ نخستین موقوفه یک واحد آپارتمان واقع خیابان آیت الله بهـجت مشـهد است که ۳۴% از ارزش ریالی آن به مبلغ ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون ریال از محل وجوه اهدایی دانش‌آموزان و فرهنگیان تامین گردید. الباقی وجه این موقوفه از محل مساعدت‌های اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی تأمین گردید. دومین موقوفه یک قطعه باغ به مساحت حدود ۶۰۰ مترمربع واقع در جاده مشهد چناران که توسط واقف خیراندیش خانم طاهره غیور رزمگاه (از طرف خود و همسرشان آقای محمدرضا ذبیحی) وقف گردید.سومین وقف یک قطعه زمین به مساحت ۱۵۰ مترمربع واقع در روستای گوارشک مشهد که توسط خانم رقیه الفجته وقف گردید. چهارمین وقف شامل دو دانگ از مهـمانپذیر خادمـین الـرضا(ع) مشهد است که توسط خانم عفت کمالی محمدزاده وقف گردید تا یک سوم از منافع آن پس از کسر هزینه های مربوط به حفظ عین موقوفه جهت فعالیت های قرآن، عترت و نماز دانش آموزان استان خراسان رضوی اختصاص یابد.
پنجمین مورد یک واحد آپارتمان در خیابان دندانپزشکان است که توسط آقای غلامحسین مداح مقدم وقف گردید تا ۶۰ درصد از عواید آن جهت آموزش قرآن با انجام فعالیت های قرآنی هزینه گردد. ششمین وقف یک واحد مسکونی واقع در خیابان گاز است که توسط آقای محمدعلی قهاری وقف گردید تا ۲۵ درصد از عواید آن جهت فعالیت های قرآنی دانش آموزی هزینه گردد. هفتمین مورد سه واحد آپارتمان مسکونی واقع در منطقه سیدی است که توسط سرکار خانم معصومه لسانی وقف گردید تا یک سوم از عواید آن جهت فعالیت های قرآن، عترت و نماز دانش آموزان استان خراسان رضوی هزینه گردد.
موقوفات قرآن، عترت و نماز دانش آموزی چگونه اداره می شوند؟
این موقوفات به صورت هیأت امنایی اداره می گردد و اعضای هیأت امنای موقوفه معاون وقت فرهنگی و اجتماعی اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی، معاون وقت پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش خراسان رضوی و یکی از فرهنگیان متعهد و توانمند استان با معرفی اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی و تأیید اداره کل آموزش و پرورش خراسان رضوی است.
اجرای نیات واقفان خیراندیش این موقوفات تابع چه قوانینی است؟
افزون بر قوانین حاکم بر اجرای نیات موقوفات، اجرای نیات این موقوفات منوط به لحاظ این موارد است: میزان سهم هر ناحیه آموزش و پرورش استان از عواید موقوفه اول بستگی به میزان مشارکت دانش آموزان و فرهنگیان آن ناحیه در تأمین وجه این موقوفه دارد و الباقی وجوه عواید موقوفه اول و شش موقوفه دیگر طبق نظر هیأت امنای موقوفه و با لحاظ اقتضائات و نیازهای دانش‌آموزان استان در حوزه فعالیت های قرآن، عترت و نماز ـ به ویژه مناطق کم برخوردار ـ هزینه می گردد. هزینه و صرف عواید و منابع مالی این موقـوفات در سایر فعالـیت‌های دانـش‌آموزی به غیر از حوزه فعالیت‌های قرآن، عترت و نماز فاقد وجاهت شرعی و قانونی می باشد.
